Бу вазиятда корхона аукционда ердан ижара асосида фойдаланиш ҳуқуқини қўлга киритган (ЕрК 23м. 2қ. 3б., 24м. 4б.). ҚҚСнинг солиқ солиш объекти – мамлакат ҳудудида товар (хизмат)лар реализациясидир (СК 238-м. 1-қ. 1-б.). Солиқ солиш мақсадида мулкий ҳуқуқлар ҳам товар деб эътироф этилади (СК 45-м. 3-қ.). Лекин, солиқ солиш мақсадларида ашёнинг ўзини ўтказмай туриб, мустақил муомалада бўлиши мумкин бўлмаган ашёвий ҳуқуқларга мулкий ҳуқуқлар сифатида қаралмайди (СК 45-м. 6-қ.), яъни аукционда сотиб олинган ердан фойдаланиш ҳуқуқи ушбу ерга боғлиқ бўлмаган ҳолда мустақил муомалада бўлиши мумкин эмас экан, у солиқ солиш мақсадларида товар ҳисобланмайди. Товар йўқ экан, товарнинг реализацияси ва ҚҚС ҳам йўқ.

Ушбу масала бўйича бошқача фикр ҳам мавжуд. У билан қуйидаги ҳавола орқали танишишингиз мумкин:

https://buxgalter.uz/ru/publish/doc/text201463_bush_er_uchastkasini_ijaraga_olish_huquqini_sotib_olishda_qqs_yuzaga_keladimi

Ушбу мақоладаги фикрни расмий фикрга тенглаштириш мумкин. Мақола муаллифининг фикрига кўра аукцион жараёнида ижара ҳуқуқи савдога қўйилган ва аукцион савдосининг ижобий натижаси олди-сотди шартномаси тузилганлигини билдиради, яъни ижара ҳуқуқи сотилди. Аукционнинг натижаси ҳуқуқий жиҳатдан бир шартномадир ва у баённома билан расмийлаштирилди. Ўйлаб қўрсангиз ҳақиқатан ҳам шундай. Муалиф фикрига кўра бу вазиятда СК 256-м. 2-қ. қўлланилган ҳолда, харидор солиқ агенти вазифасини бажариши керак. Солиқ агенти тегишли солиқ суммасини, яъни ҚҚСни ҳисоблаб чиқариши ва бюджетга тўлаши шарт (СК 256-м. 5-қ.). Яъни 2025 йилгача ҚҚС тўлаш мажбурияти юзага келар эди. 01.01.2025 дан эътиборан ушбу айланма ҚҚСдан озод этилган (СК 256-м. 6-қ., 243-м. 1-қ. 26^1-б.).

Қўшимча материал:

https://buxgalter.uz/question/31980